Προσποιούμενη άγνοια

 

 

1.     Τόσοι πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι ξέρουν τα πάντα. Αλλά η τυφλή πίστη είναι μόνο για τους λιπόψυχους. Μόνο εκείνοι που είναι αδύναμοι δεν αμφισβητούν ποτέ τους Θεούς στους οποίους πιστεύουν.

 

2.     Οι ίδιοι άνθρωποι μιλούν συχνά για τον εαυτό τους. Μιλούν για τα πάντα χωρίς να σκέφτονται ταυτόχρονα για τι πράγμα μιλάνε. Υπάρχει όμως κάποια απάντηση πριν προκύψει οποιαδήποτε ερώτηση;

 

3.     Το χειρότερο με αυτούς τους ανθρώπους είναι ότι δεν μπορούν να διδαχθούν τίποτα. Υποθέτοντας ότι γνωρίζουν, δεν θα ακούσουν ποτέ αυτό που μπορεί να μην γνωρίζουν. Όχι μόνο αυτό, αλλά τελικά θα προσπαθήσουν να επιβάλουν τις δικές τους ιδέες στους άλλους.

 

4.     Μια απόλυτη άποψη δεν μπορεί ποτέ να αμφισβητηθεί. Η απόλυτη βεβαιότητα ισοδυναμεί με το κενό- καταρρέει αν αμφισβητηθεί. Ένας σοφός εχθρός θα φύγει. Ένας αδαής φίλος θα γίνει εχθρικός.

 

5.     Σε ποια κατηγορία μπορεί λοιπόν να ανήκουμε εσείς και εγώ; Ποια είναι η διαφορά μεταξύ της σκέψης ότι γνωρίζουμε, και της γνώσης ότι μπορεί να μην γνωρίζουμε; Ποια είναι η σημασία τού να προσποιούμαστε άγνοια;

 

6.     Πάρτε για παράδειγμα αυτά που γράφω τώρα. Πόσοι άνθρωποι θα καταλάβουν για τι γράφω; Πώς μπορώ να ξέρω αν αυτά που γράφω έχουν νόημα;

 

7.     Μια απάντηση θα μπορούσε να είναι ότι οι μορφωμένοι άνθρωποι θα βρίσκουν πάντα κάποια σημασία στη δημιουργική γραφή, ανεξάρτητα από το θέμα ή το ύφος.

 

8.     Μια άλλη πτυχή είναι ότι ακόμα κι αν δεν καταλαβαίνουν, θα προσπαθήσουν να βγάλουν κάποιο νόημα από τα πράγματα που δεν καταλαβαίνουν:

 

9.     «Δεν ξέρω τι ακριβώς εννοείς, αλλά θα υπερασπιστώ το δικαίωμά σου να το λες».

 

10.  «Υποθέτω την ύπαρξη του Θεού, αν και ποτέ δεν μπορώ να αποδείξω την υπόθεσή μου».

 

11.  «Θεωρώ ότι μαθαίνω κάτι, αλλιώς δεν θα αμφισβητούσα ότι το γνωρίζω».

 

12.  Φαίνεται ότι πάντα θα υπάρχει μια λευκή μειοψηφία σκεπτόμενων έξυπνων ανθρώπων ανάμεσα σε ένα τεράστιο αδιάφορο πλήθος. «Μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι...» Δεν θα αντιμετωπίσουν ποτέ την πρόκληση της αλήθειας. Αλλά επίσης δεν θα απολαύσουν ποτέ τις περιπέτειες της δικής τους οδύσσειας.

 

13.  Κάποιοι μπορεί να υποστηρίξουν ότι ο ρόλος των γνωστικών είναι να διαφωτίσουν τους υπόλοιπους, αλλά αμφιβάλλω γι’ αυτό. Εκείνοι που νομίζουν ότι ξέρουν δεν θα μάθουν ποτέ. Εκείνοι που αναζητούν τη γνώση είναι ανεξάρτητοι άνθρωποι. Δεν μπορείς να διδάξεις τη γνώση. Η γνώση είναι η διαδικασία του μοιράσματος της αλήθειας των άλλων.

 

14.  Αυτό είναι παρόμοιο με την τρέχουσα πεποίθηση για τη δομή του σύμπαντος. Πιστεύεται ότι η συντριπτική πλειοψηφία της μάζας στο σύμπαν είναι σκοτεινή ύλη, ενώ μόνο ένα μικρό κλάσμα είναι «φωτεινή» (συνηθισμένη) ύλη. Ενώ, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, οι δύο μορφές ύλης αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, υπάρχουν ξεχωριστά.

 

15.  Το ίδιο ισχύει και για τους ανθρώπους. Όταν έρχεστε σε επαφή με ένα αδαές άτομο, απλά προσποιηθείτε ότι γνωρίζετε. Να είστε φιλικοί και ευχάριστοι, κάντε μια νύξη, και απομακρυνθείτε διακριτικά. Η πρόοδος της κοινωνίας θα καθοριστεί τελικά από την πρόοδο του εξαιρετικού είδους σας.

 

16.  Τελικά, η σοφία είναι μια αυτοαναφορική διαδικασία. Ρίξτε μια ματιά στον καθρέφτη σας, αλλά μην θαυμάσετε τον εαυτό σας. Φανταστείτε ότι δεν είστε κανένας. Αφήστε στην άκρη το τελευταίο πράγμα που μπορείτε να θυμηθείτε. Ξεχάστε το τελευταίο πράγμα που έχετε σκεφτεί. Μόνο η λήθη μπορεί να σώσει έναν σοφό άνθρωπο. Το να προσποιούμαστε άγνοια είναι το ζητούμενο της γνώσης.

 

9/8/2018

Εικόνα: [https://www.brainyquote.com/topics/ignorant]

 

6η μαζική εξαφάνιση

 

1.     «Δεν χρειάζεσαι έναν επιστήμονα για να ξέρεις τι προκαλεί την έκτη μαζική εξαφάνιση...»

 

2.     Το ίδιο άρθρο που περιλαμβάνει το προηγούμενο σύνθημα συνεχίζει λέγοντας: «Η άγρια ζωή πεθαίνει λόγω της καταστροφής των οικοτόπων, του υπερβολικού κυνηγιού, της τοξικής ρύπανσης, της εισβολής ξένων ειδών και της κλιματικής αλλαγής. Αλλά η τελική αιτία όλων αυτών των παραγόντων είναι ο ανθρώπινος υπερπληθυσμός και η συνεχής αύξηση του πληθυσμού και η υπερκατανάλωση, ειδικά από τους πλούσιους.»[1]

 

3.     Αλλά υποθέτω ότι οι επιστήμονες είναι τόσο αδιάφοροι για το πρόβλημα όσο και οι απλοί άνθρωποι. Για παράδειγμα, πειραματίζονται σε άλλα ζώα χωρίς να ενδιαφέρονται αν αυτά τα ζώα υποφέρουν. Για χάρη της ανθρωπότητας λένε...

 

4.     Είναι ανθρωπισμός να καταστρέφεις το φυσικό περιβάλλον και να σκοτώνεις ή να βασανίζεις άλλα είδη για χάρη της «προόδου»; Κάποιοι μπορεί να πουν ότι αξίζει τον κόπο. Τόσο ηλίθιοι είναι οι περισσότεροι...

 

5.     Και αυτή ακριβώς είναι η βαθύτερη ρίζα του προβλήματος: Όχι μόνο δεν μας ενδιαφέρει αν προκαλούμε ζημιά στο περιβάλλον, αλλά επίσης ως επί το πλείστον αγνοούμε τη ζημιά που προκαλούμε. 

 

6.     Παρεμπιπτόντως, τι είναι μια μαζική εξαφάνιση; Αυτός είναι ένας ορισμός: Η εξαφάνιση του Ολόκαινου, που αλλιώς αναφέρεται ως έκτη εξαφάνιση ή εξαφάνιση της Ανθρωπόκαινου, είναι το συνεχιζόμενο γεγονός εξαφάνισης ειδών κατά τη διάρκεια της παρούσας εποχής του Ολόκαινου (τελευταία 10.000 χρόνια), κυρίως ως αποτέλεσμα της ανθρώπινης δραστηριότητας. [2]

 

7.     Έτσι αναρωτιόμουν: Πόσα είδη εξαφανίστηκαν κατά την τελευταία μαζική εξαφάνιση, πριν από 60 εκατομμύρια χρόνια, όταν εξαφανίστηκαν οι δεινόσαυροι; Εκτιμάται ότι περίπου τα τρία τέταρτα των φυτικών και ζωικών ειδών στη Γη εξαφανίστηκαν. [3]

 

8.     Έτσι, αυτή μπορεί να είναι μια ενδιαφέρουσα σκέψη: Υποτίθεται ότι μια σύγκρουση αστεροειδούς προκάλεσε εκείνη την εξαφάνιση (πιθανώς σε συνδυασμό με ηφαιστειακές εκρήξεις). Τι γίνεται όμως αν οι δεινόσαυροι προκάλεσαν οι ίδιοι την εξαφάνισή τους;

 

9.     Τι θα γινόταν αν είχαν γίνει τόσο μεγάλοι και πολυάριθμοι ώστε τελικά να καταστρέψουν το φυσικό τους περιβάλλον (π.χ. με υπερβόσκηση) σε τέτοιο βαθμό που θα ήταν θέμα χρόνου μέχρι να συμβεί μια παγκόσμια καταστροφή για να τους εξαλείψει;

 

10.  Αυτό ακριβώς συμβαίνει αυτή τη στιγμή. Αν και το 40% των χερσαίων και θαλάσσιων ειδών είναι γνωστό ότι έχουν εξαφανιστεί, τα είδη αυτά είχαν ήδη καταγραφεί. Αλλά αν υπήρχαν άλλα τόσα άγνωστα είδη που δεν καταγράφηκαν ποτέ, τότε το ποσοστό των εξαφανισμένων ειδών θα μπορούσε κάλλιστα να ανέλθει στο 80%, όσα και εκείνα την εποχή που εξαφανίστηκαν οι δεινόσαυροι.

 

11.  Πόσο πιο έξυπνοι είμαστε, λοιπόν, αν κάναμε στον πλανήτη αυτό που πιθανώς έκαναν οι δεινόσαυροι πριν εξαφανιστούν; Και, ακόμα χειρότερα, πόσο έξυπνοι είμαστε πραγματικά, όταν δεν συνειδητοποιούμε καν τη βλακεία μας, ή αν δεν μπορούμε τελικά να ελέγξουμε την απληστία μας;

 

12.  Υπάρχει αρκετός χρόνος για να αντιστρέψουμε την καταστροφή; Πόσος χρόνος χρειάζεται για να εμφανιστεί ένα νέο είδος; Αυτή είναι η απάντηση: Για λόγους που δεν είναι απολύτως σαφείς, τα δεδομένα δείχνουν ότι η μακροπρόθεσμη δυναμική της εξέλιξης είναι αρκετά αργή. Σε ένα ευρύ φάσμα ειδών, η έρευνα διαπίστωσε ότι για να επιμείνει μια σημαντική αλλαγή και για να συσσωρευτούν αλλαγές, χρειάζονται περίπου ένα εκατομμύριο χρόνια. [4]

 

13.  Έτσι, ακόμη και αν σταματούσαμε τώρα να καταστρέφουμε τον πλανήτη μας, θα χρειάζονταν ένα εκατομμύριο χρόνια για να ανακάμψει πλήρως η βιοποικιλότητα. Αλλά θα παραμείνουν σταθερές οι κλιματικές και περιβαλλοντικές συνθήκες, χωρίς ένα σημαντικό ηφαιστειακό γεγονός ή πτώση μετεωρίτη, για τα επόμενα ένα εκατομμύριο χρόνια; Θα είμαστε υπομονετικοί και αρκετά ανθεκτικοί για να αντέξουμε άλλο ένα εκατομμύριο χρόνια εξέλιξης, μέχρι να γίνουμε ένας πραγματικά υγιής πολιτισμός, πλήρως ενσωματωμένος στο φυσικό περιβάλλον;

 

14.  Τελικά μπορεί να τα καταφέρουμε. Αλλά, πέρα από οποιαδήποτε υπερβολική αυτοπεποίθηση ή ευσεβείς πόθους, το γεγονός είναι ότι οι πιθανότητες είναι μικρές. Η συμπεριφορά μας μέχρι τώρα έχει ήδη δείξει ότι δεν είμαστε σε θέση να ελέγξουμε τα αρχέγονα ένστικτά μας ως είδος, έτσι ώστε τελικά μπορεί να είμαστε πιο έξυπνοι από τους δεινόσαυρους, αλλά όχι αρκετά έξυπνοι.

 

15.  Ίσως η εξέλιξη έρχεται σε εξελικτικούς κοσμικούς κύκλους, κατά τη διάρκεια των οποίων δίνεται σε ένα είδος η ευκαιρία να προοδεύσει αρκετά ώστε να «σπάσει» τον κύκλο, να ξεπεράσει μια παγκόσμια καταστροφή στο τέλος του κύκλου. Εάν ένας τέτοιος εξελικτικός κύκλος διαρκεί δέκα ή εκατό εκατομμύρια χρόνια, μεταξύ δύο γεγονότων μαζικής εξαφάνισης, θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι υπάρχει αρκετός χρόνος για να αλλάξουμε τη στάση μας, να αντιστρέψουμε την κατάσταση και να βοηθήσουμε τη φύση να ανακάμψει.

 

16.  Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη τον χρόνο που μας έχει ήδη δοθεί από την εμφάνισή μας στον πλανήτη και το γεγονός ότι επαναλαμβάνουμε συνεχώς τα ίδια λάθη ξανά και ξανά, επιδιδόμενοι τόσο εύκολα στον εγωισμό μας, ίσως η μόνη αληθινή λύση είναι να εξαφανιστούμε στο τέλος του κοσμικού μας κύκλου, έτσι ώστε να εμφανιστεί ένα νέο είδος στον πλανήτη· τόσο πιο προηγμένο από εμάς, όσο εμείς σε σύγκριση με τους δεινόσαυρους…

  

[1]: [https://www.theguardian.com/environment/2017/jul/10/earths-sixth-mass-extinction-event-already-underway-scientists-warn]

[2]: [https://en.wikipedia.org/wiki/Holocene_extinction]

[3]: [https://en.wikipedia.org/wiki/Cretaceous%E2%80%93Paleogene_extinction_event]

[4]: https://phys.org/news/2011-08-fast-evolutionary-million-years.html

 

8/19/2018

Εικόνα: [https://eu.usatoday.com/story/news/nation-now/2015/06/26/wildlife-statistics-extinction/29245459/]

 

Κινούμενη εικόνα σε αναστολή

 

1.     Τα νοήμονα όντα υποφέρουν από την ανάγκη της σύγκρισης-

2.     Από τη μία πλευρά έχουμε τη Γη να κρέμεται από μια χορδή

3.     Από την άλλη έχουμε τη Σελήνη να στηρίζεται σε ένα ράφι

4.     -Εναλλακτικά θα μπορούσε να είναι ένα μήλο και μια μπανάνα αντίστοιχα-

5.     Και τα δύο αντικείμενα βρίσκονται μέσα σ’ ένα σιδερένιο κλουβί μιας βιβλιοθήκης φυλακής

 

6.     Το ένα αντικείμενο ρίχνει τη σκιά του στο άλλο αντικείμενο

7.     Η παρουσία του Ήλιου ή κάποιας μορφής φωτός υπονοείται

8.     Αυτά τα δύο αντικείμενα φαίνεται να συνδέονται στενά μεταξύ τους

9.     Ένας πλανήτης και ο δορυφόρος του είναι σαν το κεφάλι και το μυαλό μας

10.  Μια σκέψη περιστρέφεται γύρω από το κεφάλι μας μέχρι να την πιάσουμε

11.  Αλλά αρχικά η σκέψη δεν βρίσκεται μέσα στο κεφάλι μας

12.  Κάποια στιγμή τη βρίσκουμε να αιωρείται στον αέρα

13.  Ενώ αργότερα η σκιά της αντανακλάται στο μυαλό μας

14.  Και παρόλο που το αντικείμενο της σκέψης φαίνεται φανταστικό

15.  Ανακαλύπτουμε ότι το ίδιο αντικείμενο γίνεται μέρος της πραγματικότητας

 

16.  Μήπως ολόκληρο το σύμπαν περιστρέφεται μέσα στο κεφάλι μας;

17.  Ενώ με κάποιο τρόπο για να το δούμε πρέπει να κοιτάξουμε έξω;

18.  Το κλουβί με τις σιδερένιες ράβδους πρέπει να μας φαίνεται οικείο

19.  Δεδομένου ότι πρέπει να είναι το κλουβί όπου κατοικεί η σκέψη μας

20.  Ίσως από εκεί προέρχεται και η αίσθηση της ελευθερίας μας

21.  Κοιτάζοντας μέσα από ένα μικρό παράθυρο τους πλανήτες και τα αστέρια

22.  Βλέποντας τη σκέψη μας να πετάει μακριά σαν πουλί που δεν θα πιάσουμε ποτέ

23.  Ας κλείσουμε τα μάτια μας για μια στιγμή ενώ το δωμάτιο σκοτεινιάζει

24.  Αυτό το σκοτάδι αποτελείται από όλες τις πιθανές σκέψεις στο μυαλό μας

25.  Τότε ας ανοίξουμε τα μάτια μας καθώς το δωμάτιο γίνεται όλο και πιο φωτεινό

 

26.  Το μόνο που μπορούμε τώρα να θυμηθούμε είναι μια ακίνητη εικόνα του παρελθόντος

27.  Το μόνο που μπορούμε τελικά να συλλάβουμε είναι η σκιά ενός χαμένου πράγματος μέσα σε άπλετο φως.

 

8/17/2018

Γλυπτό: Αιωρούμενη μπάλα, Alberto Giacometti

 

Καθηλωμένος χρόνος

 

1.     Ένα από τα μεγαλύτερα παράδοξα του χρόνου είναι ότι ακόμα κι αν σταματήσουμε την κίνηση οποιουδήποτε είδους αντικειμένου που σχετίζεται ή αντιπροσωπεύει το χρόνο, ο ίδιος ο χρόνος θα συνεχίσει να κινείται.

2.     Για παράδειγμα, αν απεικονίσουμε τον χρόνο ως μια ατμομηχανή που κινείται μπροστά, ακόμα κι αν σταματήσουμε την ατμομηχανή, ο χρόνος δεν θα σταματήσει.

3.     Μπορούμε να σκεφτούμε μια τέτοια πτυχή του χρόνου καθισμένοι δίπλα στο τζάκι και καπνίζοντας μια πίπα, καθώς ένα τρένο βγαίνει από το τζάκι και κινείται προς το μέρος μας.

4.     Ένα τέτοιο ξαφνικό και απροσδόκητο γεγονός θα μπορούσε μόνο να προκαλέσει μια ισχυρή εντύπωση στο μυαλό μας, και να έχει μεγάλο αντίκτυπο στο περιβάλλον.

5.     Παρεμπιπτόντως, σύμφωνα με τη σχετικότητα, εάν το τρένο κινείται με την ταχύτητα του φωτός, ένας επιβάτης στο τρένο θα δει το ρολόι του να σταματά.

6.     Αλλά ο χρόνος μπορεί επίσης να σταματήσει αν ζωγραφίσουμε ένα ρολόι σε έναν πίνακα. Ένα τέτοιο ρολόι δεν χτυπάει, και η ώρα που λέει είναι πάντα η ίδια. 

7.     Μια άλλη πτυχή του θέματος είναι ένα φαινόμενο που μπορούμε να ονομάσουμε «αντανάκλαση του χρόνου». Φανταστείτε ότι έχουμε δύο κηροπήγια μπροστά από έναν καθρέφτη. Το ένα κηροπήγιο αντανακλάται κανονικά στον καθρέφτη, αλλά το δεύτερο κηροπήγιο δεν έχει αντανάκλαση.

8.     Πώς γίνεται αυτό; Μια εξήγηση αυτού του παράξενου φαινομένου είναι ότι μόνο ένα κηροπήγιο υπάρχει πραγματικά. Το δεύτερο κηροπήγιο (το οποίο δεν έχει αντανάκλαση) είναι στην πραγματικότητα η αναπαράσταση του (ενός και μοναδικού) κηροπήγιου στο μυαλό μας.

9.     Έχουν τα αντικείμενα κάποια αντανάκλαση στο μυαλό μας, εκτός φυσικά από την ίδια τους την εικόνα με την οποία τα αντιλαμβανόμαστε;

10.  Επιπλέον, αν θεωρήσουμε το χρόνο ως ένα αντικείμενο (για παράδειγμα ένα τρένο ή ένα βέλος που κινείται προς τα εμπρός), έχει ο χρόνος κάποια κίνηση ή αληθινή ύπαρξη στο μυαλό μας; Ανεξάρτητα από το πώς μπορούμε να απεικονίσουμε ή να περιγράψουμε τον χρόνο σε έναν πίνακα ζωγραφικής ή σε μια φυσική θεωρία, έχει ο χρόνος κάποια ψυχολογική ή διανοητική σημασία;

11.  Η θεωρία της διάρκειας, είναι μια θεωρία του χρόνου και της συνείδησης που έθεσε ο Henri Bergson. Ο ίδιος συνειδητοποίησε ότι τη στιγμή που κάποιος προσπαθεί να μετρήσει μια στιγμή, αυτή η στιγμή έχει φύγει: ο παρατηρητής μετράει μια ακίνητη, ολοκληρωμένη γραμμή, ενώ ο χρόνος είναι κινητός και ελλιπής. Για το άτομο, ο χρόνος μπορεί να επιταχυνθεί ή να επιβραδυνθεί, ενώ, για την επιστήμη, ο  χρόνος παραμένει ο ίδιος. [1]

12.  Αν και μια τέτοια ακύρωση της διάρκειας του χρόνου επιχειρείται στον πίνακα, πιστεύω ότι πιο σημαντική από την πτυχή του «καθηλωμένου χρόνου» είναι η έννοια του «εκτεταμένου χρόνου».

13.   Ο Edmund Husserl συνειδητοποίησε ότι η εμπειρία μας για τον κόσμο θα ήταν αδύνατη αν δεν είχαμε μια αίσθηση χρονικότητας. Το ότι η αντίληψή μας φέρνει μια εντύπωση στο μυαλό μας, εξαρτάται από τη διατήρηση (retention) και την παρακράτηση (protention). Η διατήρηση είναι η διαδικασία με την οποία μια φάση μιας αντιληπτικής πράξης διατηρείται στη συνείδησή μας. Η παρακράτηση είναι η αντίληψή μας για την επόμενη στιγμή. Αντιλαμβανόμαστε τη χρονικότητα ως μια ροή μέσω της οποίας κάθε στιγμή της παρακράτησης γίνεται η διατήρηση της επόμενης. Έτσι, ο χρόνος είναι η παρουσίαση ενός χρονικά επεκταμένου παρόντος. [2]

14.  Εάν παρουσιάσουμε τον χρόνο σαν ένα τρένο που επιταχύνει, και τα βαγόνια του ως ξεχωριστά γεγονότα, μπορούμε να συνδέσουμε τα βαγόνια μεταξύ τους με όποιον τρόπο θέλουμε. Αλλά παρόλο που μια συγκεκριμένη διάταξη των βαγονιών θα μας δώσει μια αίσθηση χρονικότητας που ρέει από το παρελθόν στο μέλλον, η έννοια του χρόνου περιλαμβάνει ολόκληρο το τρένο.

15.  Στην πραγματικότητα, όλα τα γεγονότα εξετάζονται στο παρόν, είτε έλαβαν χώρα στο παρελθόν είτε πρόκειται να συμβούν. Επομένως, όλα τα γεγονότα μπορούν να θεωρηθούν ως ταυτόχρονες συνθήκες, είτε πραγματοποιημένες είτε όχι, στο επεκταμένο παρόν. Ο χρόνος είναι η διαδικασία με την οποία διαφορετικά γεγονότα συγκεντρώνονται σε μια ουσιαστική και αιτιώδη σειρά.

16.  Αλλά τι αποφασίζει ποια σειρά προτιμάται, αν όχι το δικό μας μυαλό; Δεν είμαστε εμείς εκείνοι που εξετάζουμε το πρόβλημα του χρόνου, που τρέχει σαν το τρένο, από το παρελθόν μας προς το μέλλον μας, ενώ αγωνιούμε για το πόσο γρήγορα περνά; Δεν είναι η δική μας θέληση που συλλέγει τα πράγματα, και τα τακτοποιεί σε κάποια σειρά, δημιουργώντας έτσι το χώρο και το χρόνο όπως τους ξέρουμε;

 

[1] [https://en.wikipedia.org/wiki/Duration_(φιλοσοφία)]

[2] [https://en.wikipedia.org/wiki/Retention_and_protention]

 

8/10/2018    

Πίνακας: Καθηλωμένος χρόνος (Time transfixed), René Magritte

 

Η φωνή του διαστήματος

 

1.     Υπάρχει μια αρχή που περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο, και ονομάζεται ανθρωπική αρχή. Αυτοί είναι μερικοί ορισμοί:

-        Είναι η κοσμολογική αρχή ότι οι θεωρίες του Σύμπαντος περιορίζονται από την ανάγκη να επιτραπεί η ανθρώπινη ύπαρξη. [1]

-        Είναι η φιλοσοφική θεώρηση ότι οι παρατηρήσεις του Σύμπαντος πρέπει να είναι συμβατές με τη συνειδητή ζωή που το παρατηρεί. [2]

2.     Η βασική διαφορά μεταξύ αυτών των δύο ορισμών είναι ότι η ανθρωπική αρχή δεν συνεπάγεται απαραίτητα ότι η εμφάνιση νοήμονης ζωής στο Σύμπαν είναι μια αναπόφευκτη διαδικασία. Αντίθετα, μπορούμε να προτείνουμε ότι αν εμφανιστεί νοήμων ζωή στο Σύμπαν, τότε αυτή η ζωή θα είναι συμβατή με τους νόμους της φύσης. Για παράδειγμα, αν δύο ευφυείς πολιτισμοί συναντηθούν ή έρθουν σε επαφή μεταξύ τους, τότε θα πρέπει να είναι σε θέση να αναγνωρίσουν ο ένας τον άλλον ως ζωντανό και ευφυή.  

3.     Μια συνέπεια της ανθρωπικής αρχής είναι ότι παρότι δεν έχουμε συναντήσει ή έρθει ακόμα σε επαφή με έναν εξωγήινο πολιτισμό, θα αντιληφθούμε και θα ερμηνεύσουμε οποιοδήποτε αγνώστου ταυτότητας ιπτάμενο αντικείμενο (ΑΤΙΑ) μπορεί να δούμε ή να φανταστούμε ότι είδαμε σύμφωνα με τη δική μας εικόνα. Για παράδειγμα, όλα τα ΑΤΙΑ υποτίθεται ότι έχουν σχήμα δίσκου (ή κάτι παρόμοιο) και ότι πετούν.

4.     Στην πραγματικότητα, η προηγούμενη υπόθεση εγείρει δύο ερωτήματα. Πρώτον, προϋποθέτει η νοημοσύνη κάποιο υλικό σχήμα (δίσκο); Δεύτερον, συνεπάγονται τα διαστημικά ταξίδια συνεχή κίνηση στο χώρο; Ο λόγος για τον οποίο θεωρούμε δεδομένο ότι όλοι οι εξωγήινοι θα πρέπει να μας επισκέπτονται με ιπτάμενους δίσκους (ή οποιοδήποτε είδος διαστημόπλοιου) και ότι θα πρέπει να καλύπτουν όλη την ενδιάμεση απόσταση (αντί για παράδειγμα να τηλεμεταφέρονται από τόπο σε τόπο) είναι επειδή αυτή είναι η μόνη γνώση που έχουμε για τα διαστημικά ταξίδια ή για το πώς πρέπει να μοιάζει μια ευφυής μορφή ζωής (εμείς).

5.     Ας φανταστούμε λοιπόν ότι όταν έρχεται η μέρα και μας επισκέπτεται μια άλλη προηγμένη μορφή ζωής, η οποία παρεμπιπτόντως δεν χρειάζεται καν να είναι προηγμένη (θα μπορούσε να μας φτάσει τυχαία), ή να αποτελεί έναν «πολιτισμό» (θα μπορούσε να είναι ένα μοναχικό είδος), βλέπουμε κάποιες σφαίρες να εμφανίζονται στον ουρανό.

6.     Ας υποθέσουμε ότι τραβήξαμε μια φωτογραφία αυτών των σφαιρών, και ότι φαίνεται να είναι σαν αυτές στον παραπάνω πίνακα. Το χρώμα τους φαίνεται να είναι μεταλλικό, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι κατασκευασμένες από μέταλλο ή από οποιαδήποτε άλλη υλική ουσία (αυτός θα ήταν απλώς ο τρόπος που τις ερμηνεύουμε).

7.     Κατά μήκος της περιμέτρου τους φαίνεται να υπάρχει ένα άνοιγμα, γεγονός που υποδηλώνει ίσως ότι μέσα στις σφαίρες υπάρχουν κάποια ζωντανά πλάσματα που χρησιμοποιούν το άνοιγμα ως παράθυρο για να κοιτάζουν έξω.

8.     Εδώ, ωστόσο, θα μπορούσαμε να έχουμε κάνει άλλο ένα λάθος. Η ερμηνεία του ανοίγματος ως παραθύρου υποδηλώνει ότι αυτά τα όντα έχουν μάτια για να αντιληφθούν το περιβάλλον. Αλλά τι γίνεται αν αυτοί οι εξωγήινοι είναι τόσο προηγμένοι (ή τόσο διαφορετικοί) που αντιλαμβάνονται, λόγου χάρη, τα πάντα με τη μορφή ταλαντώσεων (πεδίων) που κατά κάποιο τρόπο απορροφώνται από την επιφάνεια της σφαίρας; Τι κι αν το άνοιγμα είναι η εξάτμιση κάποιου συστήματος πρόωσης;

9.     Είναι αυτός ο λόγος για τον οποίο οι σφαίρες, καθώς αιωρούνται στον αέρα, κάνουν έναν ήχο παρόμοιο με αυτόν ενός κουδουνιού; Είναι αυτός ο ήχος το κατάλοιπο στην ατμόσφαιρα από τις δονήσεις κάποιου είδους πεδίου, άγνωστου ακόμα σε εμάς, το οποίο χρησιμοποιούν για να αιωρούνται;

10.  Ίσως αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο φαίνεται οι αιωρούμενες σφαίρες να είναι τόσο μεγάλες σε σύγκριση με το φόντο (το λιβάδι από κάτω). Εάν είναι σε θέση να ακυρώνουν τη βαρύτητα, τότε το συγκριτικά δυσανάλογο μέγεθός τους θα μπορούσε να είναι το αποτέλεσμα της παραμόρφωσης του χωροχρόνου γύρω τους. Αλλά αυτό θα ήταν και πάλι μια εξήγηση σύμφωνα με τις σημερινές επιστημονικές γνώσεις μας για το χωροχρόνο.

11.  Ας απομακρύνομε λοιπόν τα μάτια μας από τον πίνακα για μια στιγμή. Ας θυμηθούμε τι είπαμε πριν για την ανθρωπική αρχή. Ακόμα κι αν δούμε κάτι στον ουρανό (ή οπουδήποτε αλλού) που δεν καταλαβαίνουμε, θα έχει κάποιες αναγνωρίσιμες πτυχές κοινές σε όλες τις μορφές ζωής στο Σύμπαν. Για παράδειγμα, ένα κουδούνι, ένα άνοιγμα, και έναν ήχο που μοιάζει με καμπανάκι...

12.  Είναι αυτός ο ήχος ο τρόπος με τον οποίο εκείνη η νοημοσύνη προσπαθεί να επικοινωνήσει μαζί μας; Είναι το σφαιρικό σχήμα ο τρόπος με τον οποίο το δικό μας μυαλό οραματίζεται πώς μπορεί να μοιάζει αυτή η νοημοσύνη; Είναι το άνοιγμα περιμετρικά στις σφαίρες η αναπαράσταση ενός πράγματος που χρησιμεύει ως ομιλία, κάτι παρόμοιο με το δικό μας στόμα;

13.  Μήπως και το δικό μας μυαλό έχει σφαιρικό σχήμα, με κάποιο φωτεινό χρώμα, μεταλλικό ή λευκό, και κάποια ανοίγματα για να αλληλεπιδρά με το περιβάλλον και με άλλα μυαλά;

14.  Επιπλέον, είναι η αλληλεπίδραση μεταξύ της εξωγήινης νοημοσύνης που αντιπροσωπεύεται στον πίνακα και της δικής μας νοημοσύνης αυτό που δίνει σε αυτή την εξωγήινη νοημοσύνη το σχήμα και τις πτυχές που φαίνεται να έχει;

15.  Είναι τελικά αυτή η εκδήλωση της νοημοσύνης στο Σύμπαν, σε μερικές από τις ζωντανές μορφές του, καθώς αναδύονται από το κενό διάστημα, και αρχίζουν να επικοινωνούν; Είναι οι φωνές που ακούμε μερικές φορές ο θόρυβος που κάνουν αυτές οι μορφές στο χώρο και το χρόνο;

16.  Εδώ ακολουθεί μια πιο επίσημη ερμηνεία, με τα λόγια του ίδιου του ζωγράφου: «Έκανα τα σιδερένια κουδούνια που κρέμονταν από τους λαιμούς των αξιοθαύμαστων αλόγων μας να βλαστήσουν σαν επικίνδυνα φυτά στο χείλος μιας αβύσσου...» [3]

 

[1]: [https://www.google.gr/search?q=anthropic+principle]

[2]: [https://en.wikipedia.org/wiki/Anthropic_principle]

[3]: [https://en.wikipedia.org/wiki/The_Voice_of_Space]

 

  8/9/2018

Πίνακας: Voice of Space (La voix des airs), Rene Magritte