17 Δεκ 2014

Η μυστική ζωή του Σαλβαντόρ Νταλί


I. Ενδομήτριες Αναμνήσεις
"Το Χαμάμ" (The Turkish Bath) του Ingres είναι μια έντονη ασυνείδητη έκφραση του ενδομήτριου παράδεισου. Ο Νταλί φωτογραφισμένος σε εμβρυική στάση μέσα στη μορφή ενός αυγού, από τον F. Halsman. Ο Μικρός Ιησούς φαίνεται σαν εκκολαπτόμενος νεοσσός μέσα στη θεία μορφή του αυγού, σχηματισμένη από τις καμπύλες του Raphael. Η "Οικογένεια Μαρσιποφόρων Κενταύρων" (Family of Marsupial Centaurs), του Dali, 1942; τα παιδιά μπορούν να μπαίνουν και να βγαίνουν μέσα από το μητρικό ενδομήτριο παράδεισο. Οι περισσότερες εικόνες στρογγυλής μορφής κυριαρχούνται από τα ενδομήτρια και παραδεισιακά στοιχεία της συνείδησης.


II. Παιδική Κληρονομιά
Το Μοναστήρι του El Escorial, του οποίου η επιβλητική ομορφιά της αρχιτεκτονικής άσκησε μια ισχυρή επίδραση στο παιδικό μυαλό του Νταλί. Ο Νταλί παιδί, φωτηγραφημένος από τον κ. Pitchot. Felipa Domenech, μητέρα του Σαλβαντόρ Νταλί. Salvador Dali Cusi, πατέρας του Σαλβαντόρ Νταλί. Salvador Dali Domenech ως παιδί.


III. Τριάντα χρόνια πριν- Τριάντα χρόνια μετά
Σαν μικρό παιδί στο σχολείο, έκλεψα ένα παλιό πατσούτσι από το δάσκαλο, και το χρησιμοποίησα σαν καπέλο όταν έπαιζα μόνος μου. Το 1936, κατασκεύασα ένα σουρεαλιστικό αντικείμενο με ένα παλιό παπούτσι της Gala και μ' ένα ποτήρι ζεστό γάλα. Χρόνια μετά το σχολικό μου κατόρθωμα, μια φωτογραφία της Gala εστεμμένης με τους τρούλους του Αγίου Βασιλείου αναβίωσε την πρώιμη φαντασίωσή μου του 'παπουτσιού- καπέλου.' Τελικά η Madame Schiaparelli εγκαινίασε το διάσημο παπούτσι- καπέλο. Η Gala το φόρεσε πρώτη; και η Reginald Fellowes εμφανίστηκε να το φοράει εκείνο το καλοκαίρι, στη Βενετία.


IV. Το Αίνιγμα της Τρύπας
'Απογαλακτικός Πεπτικού Επίπλου' (Weaning of Alimentary Furniture): η νοσοκόμα μου, από της οποίας την πλάτη ένα κομοδίνο αφαιρέθηκε. 'Πορτραίτο της αδελφής μου.' Κατά την εκτέλεση αυτού του πίνακα, είχα ένα στιγμιαίο όραμα μιας φοβερής τετράγωνης τρύπας στη μέση της πλάτης της. Φωτογραφία του Νταλί όταν επισκέφτηκε το πάρκο Guell στη Βαρκελώνη. Λεωφόρος στο πάρκο Guell. Τα κενά ανάμεσα στα τεχνητά δέντρα μου έδωσαν την εντύπωση μιας αξέχαστης αγωνίας. Η Ursulita Matas, η οποία με πήγε στο πάρκο Guell. 'Ύπνος' (Sleep), πίνακας του 1939 στον οποίο εκφράζω με τη μέγιστη ζοφερότητα την αγωνία του κενού χώρου.


V. Cadaques: Ένα Μαγεμένο Χωριό
'Η φιλοξενία των επιθυμιών' (Accomodation of Desires), 1929, καταγράφοντας οράματα τα οποία εμπνεύστηκα κοιτώντας τα βότσαλα στην παραλία του Cadaques. 'Σοδομισμός που προκαλέστηκε από ένα κρανίο με ένα μεγάλο πιάνο' (Sodomy Committed by a Skull with a Grand Piano), εμπνευσμένο από ένα όνειρο στο Cadaques το καλοκαίρι του 1937. Έκθεση του χρόνου, κατά τη διάρκεια του οποίου θυμάμαι να έχω κρατήσει την αναπνοή μου ενώ κοιτούσα έξω από το παράθυρο τη θέα του Cadaques. Γενική θέα του Cadaques, το οποίο θεωρώ κατά πολύ το ομορφότερο μέρος του κόσμου. Ειδύλλιο: με τη Gala στο Cadaques. Το πρόσωπο της Gala σε αυτήν τη φωτογραφία, παρμένη σε νεαρή ηλικία, φαίνεται να διακατέχεται από μια παράξενη αύρα αθανασίας η οποία απλώνεται πάνω στο Cadaques.


VI. Προσωπική Μαγεία: Τα Βασικά μου Φετίχ
'Σφίγγα ενσωματωμένη στην άμμο (Sphinx Embedded in the Sand), με το παπούτσι γυναίκας και ένα ποτήρι ζεστό γάλα κάτω από το δέρμα της πλάτης της- τα πιο ενεργά φετίχ της ζωής μου. Η Lidia του Cadaques, σε επιβλητική πόζα, νονά της τρέλας μου. Το πιο αποτελεσματικό φυλαχτό μου, ένα κομμάτι ξύλο το οποίο βρήκα κάτω από εξαιρετικές συνθήκες στο Ακρωτήρι de Crests το 1933. (Κατά παραχώρηση του Eric Schaal-Pix) Φωτογραφία μου με τον κόμη de Noailles, τον πρώτο μου 'μαικήνα.' 'Μεταμόρφωση του Νάρκισσου' (Metamorphosis of Narcissus)- το αγαπημένο μου μαγικό λουλούδι. 'Το φάσμα της γοητείας' (The Spectre of Sex Appeal,) 1936, ερωτικό κατασκεύασμα πρώτου μεγέθους.


VII. Τα Σπάνια Έργα μου
Πορτραίτο του Sigmund Freud, αποτύπωση σε στυπόχαρτο στο Λονδίνο ένα χρόνο πριν από το θάνατό του. Το πρώτο Σουρεαλιστικό μου πορτραίτο: Ο Paul Eluard, στο Cadaques το 1929. Αυτοπροσωπογραφία, ο πρώτος Κυβιστικός μου πίνακας, 1920. Πορτραίτο του πατέρα μου και της αδελφής μου, ο πρώτος μου πίνακας με μολύβι. Ο πρώτος μου 'αρχιτεκτονικός πίνακας,' εμπνευσμένος από το περίγραμμα του κεφαλιού της Gala.


VIII. Οι Τραγικοί Υπαινιγμοί της Ισπανίας
'Ένας Σκύλος Ανδαλουσιανός' (Un Chien Andalou), η πρώτη Σουρεαλιστική ταινία των Dali και Bunuel: γαϊδούρια που σαπίζουν πάνω σε πιάνο. Το Άγαλμα του Χριστού του El Greco, ο οποίος χαρακτηρίστηκε από τους πιστούς στο Βρετανικό Στέμμα κατά την Αμερικανική Επανάσταση ως 'Ο βασιλιάς των ομοφυλοφίλων' (El Rey de los Maricones). 'Η μυστική μου ζωή' (My Secret Life), ζωγραφισμένη στο μέτωπό μου. (Χορηγία του Halsman) Ένας από τους περίφημους 'Εραστές του Teruel,' που εκταφιάστηκε κατά την έναρξη του Ισπανικού Εμφυλίου.


IX. Νταλινιακές Εκκεντρικότητες όχι να Ξαναμιμηθούν
Μανεκέν που σαπίζει μέσα σε ταξί, ενώ βρέχει στο εσωτερικό. Τριακόσια σαλιγκάρια Βουργουνδίας έζησαν για ένα μήνα μέσα στο 'βροχερό ταξί.' Ο Νταλί μεταμφιεσμένος στον 'Άγγελο' του Millet. Μια γυναίκα που περπατά στο Λονδίνο φορώντας μια μάσκα φτιαγμένη από τριαντάφυλλα, όπως φαίνεται σε έναν από τους πίνακες του Νταλί. Εικόνα που παρουσιάστηκε από τον Νταλί στο Κονγκρέσο των Αρχιτεκτόνων, ως πρωτότυπο της μαλακής αρχιτεκτονικής του μέλλοντος. Μανεκέν με ένα πραγματικό καρβέλι ψωμί στο κεφάλι. Ο Πικάσσο επισκέφτηκε την έκθεση, και το σκυλί του κατούρησε στο καρβέλι του ψωμιού και το έφαγε. Από το 1940, ο Νταλί άρχισε να θεωρεί το τέλος της εκκεντρικής του περιόδου, και αναλογίστηκε ότι ήταν καιρός ο κόσμος να μπει σε μια φάση αυστηρότητας και αποχής.


X. Οι πιο Παράξενες Παραμορφώσεις στην Ιστορία της Τέχνης
'Το φάντασμα του Vermeer'– που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν τραπέζι. 'Η άρπα κρανίο.' 'Εγώ σε ηλικία δέκα χρονών,' όταν ήμουν το Παιδί Ακρίδα. 'Το αίνιγμα του Γουλιέλμου Τέλλου.' Γλυπτό μιας 'Αεροδυναμικής γυναίκας.' 'Ακατανόητο αντικείμενο.' Αφρικανικό λιοντάρι. Ήταν ο βρυχηθμός ενός λιονταριού που άκουσα στο ζωολογικό κήπο της Βαρκελώνης όταν συνέλαβα αυτές τις παραμορφώσεις των οποίων οι προτεταμένες μορφές αντιπροσωπεύουν στο αισθητικό μου σύστημα κάτι σαν τους 'σαρκοβόρους βρυχηθμούς της μορφής.' (Χορηγία: Αμερικανικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, N. Y.)


XI. Ο Μεγάλος Παρανοϊκός
Εμφάνιση του κεφαλιού του Δον Κιχώτη σε μια Αυστριακή καρτ-ποστάλ. Κάτω από αυτό το κυπαρίσι, το οποίο εμφανίζεται στις πρώιμες αναμνήσεις μου, πρωτοδιάβασα τον Δον Κιχώτη. Η καρτ-ποστάλ όπως την πρωτοβρήκε η Gala. Εμφάνιση της Infanta του Velasquez στην κορφή ενός τμηματος Ινδικής αρχιτεκτονικής. Ο πίνακας της Infanta του Velasquez.


XII. Το Στόμα μιας Αισθητικής Μορφής
Το ακριβές σημείο στο Cadaques, όπου οι αιχμηροί βράχοι δεν άφηναν κάποιον να κάτσει, και ενέπνευσαν το περίφημο Ντιβάνι στο σχήμα στόματος. Η ιδέα μου υλοποιημένη από τον διακοσμητή Jean-Michel Frank, έναν από τους καλούς μου φίλους όταν ήμουν στο Παρίσι, ο οποίος αυτοκτόνησε σχεδόν αμέσως μετά την άφιξή του στην Αμερική. Το στόμα, η θάλασσα, και ο αφρός της, αναπαριστώμενες σαν αισθητικές μορφές σε σφυρήλατο σίδερο από τον αρχιτέκτονα Gaudi από την Βαρκελόνη. Μυστηριώδες στόμα που εμφανίζεται στην πλάτη της νοσοκόμας μου. Τέσσερα στόματα, ή αλλιώς 'Ηλικία, Εφηβεία, και νιότη.' Το πρόσωπο της Mae West, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν διαμέρισμα.


 XIII. Τυραννία και Ελευθερία του Ανθρώπινου Βλέμματος
'Ηρωδιάς,' 1936, ζωγραφισμένη κάτω από την επήρρεια του βλέμματος της Gala. 'Η Ανυπέρβλητη Στιγμή,' επηρεασμένη από τη ματιά της Gala. 'Τηλέφωνο με ψητές σαρδέλες στο τέλος του Σεπτέμβρη' (Telephone Grilled Sardines at the End of September), επηρεασμένο από το βλέμμα της Gala. Το βλέμμα της Gala, που χαρακτηρίστηκε από τον Paul Eluard ως "το βλέμμα που διαπερνά τοίχους." Το σκοτεινό διαμέρισμα της 88 rue de l’Universite στο Παρίσι, όπου πρωτοανακάλυψα τη φαινομενική ένταση του βλέμματος της Gala.


XIV. Εξορκισμός
'Το θλιβερό παιχνίδι' (The Lugubrious Game), ένας πίνακας τρόμου. 'Μαλακό βιολοντσέλο, Αράχνη, Μεγάλος Αυνανιστής,' κλπ.- σαν εφιάλτης που βλέπει κάποιος στον ξύπνιο. 'Το πρόσωπο του πολέμου' (The Face of War), με τα μάτια γεμάτα άπειρο θάνατο. 'Ο αόρατος άνθρωπος (The Invisible Man), μορφή με καλοπροαίρετο χαμόγελο, έργο ζωγραφισμένο το 1930, το οποίο ακόμα χρησιμεύει να εξορκίζει όλους τους φόβους μου.


XV. Τελευταίες Μέρες Ευτυχίας στην Ευρώπη
Η Gala με στολή ναύτη στο Cadaques, την ημέρα που έπιασε 15 αστακούς σε ένα μόλις πρωινό. Τα Ομηρικα γεύματα στο Palamos. Από αριστερά προς τα δεξιά: Charlie Bestegui, Roussesett, Bettina Berger, Salvador Dali, Κοντέσσα Madina Visconti, Jose Maria Sert, Gala Dali, η Βαρώνη von Thyssen και ο Πρίγκιπας Alexis Mdivani. Ο René Crevel, παρατηρώντας ένα σαλιγκάρι, προλαλώντας την οδύνη που προκάλεσε στην Ευρώπη όταν αυτοκτόνησε. Η καλύτερή μου φίλη, Κυρία Chanel, στο Rochehrune. Το σπίτι των Salvador και Gala Dali στο Port Lligat. Η Roussie Sert και ο Dali στο Palamos. Gala: Η Ελιά. Ο Dali, η Πριγκήπισσα Nathalie Paley, και η Gala στο Palamos.


XVI. Η Ετερόκλητη Ζωή μου στην Αμερική
Ζωγραφίζω τον Harpo Marx στο Hollywood. Εφευρίσκω μια παραισθησιογόνο μάσκα, καθώς τρώω πρωινό στο ξενοδοχείο St. Regis στη Νέα Υόρκη. Στο μέρος που έμενε η Caresse Crosby στη Βριρτζίνια, ένα μαύρο πιάνο, μαύρα σκυλιά, και μαύρα γουρούνια έχουν συγκεντρωθεί στο χιόνι, ενώ μαύροι τραγουδούν όσο εργάζομαι. Η Caresse βρίσκεται στο πιάνο. (Παραχώρηση του Eric Schaal-Pix.) Σύμφωνα με τα σχέδιά μου, 'Το όνειρο της Αφροδίτης' κατασκευάζεται στην έκθεση του Amusement Park στη Νέα Υόρκη. (Παραχώρηση του Eric Schaal-Pix.)


*Από το βιβλίο, THE SECRET LIFE OF SALVADOR DALI, Salvador Dali