8 Οκτ 2011

Dada Μανιφέστο 1918


Tristan Tzara

Μεταφρασμένο από τα Γαλλικά από τον Ralph Manheim


Η μαγεία μιας λέξης- Dada- η οποία έφερε τους δημοσιογράφους στην πόρτα ενός κόσμου αθέατου, δεν έχει καμία σημασία για μας.

Για να γραφτεί ένα μανιφέστο χρειάζεστε τα ΑΒΓ αντί για 1, 2, 3, να ανοίξετε τα φτερά με ορμή για να κατακτήσετε τα μικρά και τα μεγάλα γράμματα, να υπογράψετε, να φωνάξετε, να βρίσετε, να οργανώσετε την πρόζα σε μια μορφή απόλυτων και αδιαφιλονίκητων στοιχείων, να φτάσετε στο ύστατο όριο και να θεωρείτε ότι η καινοτομία μοιάζει με τη ζωή όπως και η τελευταία φορά με μια πόρνη υπενθυμίζει την ύπαρξη του Θεού. Η ύπαρξή του είχε αποδειχθεί προηγουμένως με το ακορντεόν, το τοπίο, την κολακεία. Το να επιβάλετε την δική σας αλφάβητο είναι κάτι φυσικό- επομένως αξιοθρήνητο. Όλοι το κάνουν με τη μορφή μιας γυάλινης παναγίας, ενός νομισματικού συστήματος, ενός φαρμακευτικού προϊόντος, ή ενός γυμνού γλουτού που διαφημίζει την παθιασμένη στείρα άνοιξη. Η αγάπη της καινοτομίας είναι ο σταυρός της συμπάθειας, επιδεικνύει έναν αφελή ζαμανφουτισμό, είναι ένα μεταβατικό, θετικό σημείο χωρίς σκοπό.

Αλλά αυτή η ανάγκη από μόνη της είναι απατηλή. Στην καταγραφή της τέχνης με βάση την απόλυτη απλότητα: καινοτομία, είμαστε ανθρώπινοι και ειλικρινείς για το χατίρι της διασκέδασης, παρορμητικοί και γεμάτοι ζωή για να σταυρώσουμε τη βαρεμάρα. Στο σταυροδρόμι των φώτων, άγρυπνοι, περιμένοντας υπομονετικά με τα χρόνια, στο δάσος. Γράφω ένα μανιφέστο και δεν θέλω τίποτα, ωστόσο επιδιώκω συγκεκριμένα πράγματα, και γενικά είμαι ενάντια στα μανιφέστα, όπως επίσης και είμαι ενάντια στις αρχές (μέτρα που μετράνε την ηθική αξία κάθε φράσης με τρόπο πολύ, πολύ βολικό. Προσέγγιση που εφευρέθηκε από τους ιμπρεσιονιστές). Γράφω αυτό το μανιφέστο για να δείξω ότι οι άνθρωποι μπορούν να κάνουν μαζί αντίθετα πράγματα ενώ παίρνουν απλά μιαν ανάσα. Είμαι αντίθετος στην πράξη. Δεν είμαι ούτε υπέρ ούτε κατά της κατάφασης ή της αντίθεσης και δεν προσπαθώ να εξηγήσω τα πράγματα γιατί μισώ την κοινή αντίληψη.

Dada- ορίστε μια λέξη που οδηγεί τις ιδέες σε ένα κυνήγι: ο κάθε αστός είναι και ένας μικρός δραματουργός, εφευρίσκει κάθε είδους ομιλίες αντί να δημιουργήσει τους χαρακτήρες που είναι κατάλληλοι για τη νοημοσύνη του, κάθεται, σε καρέκλες, αναζητά σκοπούς ή αιτίες (εξασκείται σύμφωνα με την ψυχαναλυτική μέθοδο) να υλοποιήσει το σενάριό του, μια ιστορία που μιλάει από μόνη της και αυτοπροσδιορίζεται. Ο κάθε θεατής είναι κι ένας σεναριογράφος όταν προσπαθεί να εξηγήσει μια λέξη (να κατανοήσει)! Ασφαλής στο βαμβακερό καταφύγιο των οφιοειδών αναμείξεων περιεργάζεται τα ένστικτά του. Εξού και οι αποτυχίες της συζυγικής ζωής.

Επεξηγηματικά: η διασκέδαση μιας πέστροφας στο μύλο του άδειου κρανίου.

DADA ΔΕΝ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΤΙΠΟΤΑ

Αν το βρίσκετε μάταιο και δεν θέλετε να χάνετε τον καιρό σας με μια λέξη που δεν σημαίνει τίποτα... Η πρώτη σκέψη που έρχεται σε αυτούς ανθρώπους είναι βακτηριδιακού χαρακτήρα: για να βρούμε την ετυμολογική, ή τουλάχιστον την ιστορική ή ψυχολογική προέλευσή της. Βλέπουμε από δημοσιεύσεις ότι οι Kru Νέγροι ονομάζουνε Dada την ουρά μιας ιερής αγελάδας. Ο κύβος και η μητέρα σε μια περιοχή της Ιταλίας ονομάζονται: Dada. Το παιδικό αλογάκι και η νοσοκόμα στα Ρωσικά και στα Ρουμανικά: Dada. Ορισμένοι διαβασμένοι δημοσιογράφοι το θεωρούν σαν τέχνη για μωρά, σαν μια υποτροπή στο στεγνό και θορυβώδη, θορυβώδη και μονότονο πρωτογονισμό. Η ευαισθησία δεν κτίζεται στη βάση μιας λέξης. Όλες οι κατασκευές συγκλίνουν στην τελειότητα, η οποία είναι βαρετή, στη στάσιμη ιδέα ενός στολισμένου βάλτου, ένα σχετικό ανθρώπινο προϊόν. Ένα έργο τέχνης δεν πρέπει να είναι η αυταναφερόμενη ομορφιά, γιατί η ομορφιά είναι κάτι νεκρό. Δεν πρέπει να είναι ούτε χαρούμενο ούτε θλιβερό, ούτε φωτεινό ούτε σκοτεινό για να ευχαριστήσει ή να βασανίσει το άτομο σερβίροντάς του το έδεσμα των ιερών φωτοστέφανων ή το γλύκισμα ενός αγώνα δρόμου στον ουρανό. Ένα έργο τέχνης δεν είναι ποτέ όμορφο εξορισμού και αντικειμενικά. Οπότε η κριτική είναι άσκοπη, υφίσταται μόνο υποκειμενικά, για τον καθένα χωριστά, χωρίς τον παραμικρό χαρακτήρα παγκοσμιότητας. Νομίζει άραγε κάποιος ότι έχει βρει μια ψυχική βάση κοινή για όλη την ανθρωπότητα; Η προσπάθεια του Ιησού και της Βίβλου καλύπτουν με τα μεγάλα καλοπροαίρετα φτερά τους: σκατά, ζώα, μέρες. Πώς μπορεί κάποιος να περιμένει να βάλει τάξη στο χάος που αποτελεί αυτήν την άπειρη και δίχως σχήμα μεταβολή; Ο άνθρωπος; Το ρητό: «αγάπα τον πλησίον σου» είναι μια υποκρισία. Το «γνώθι σ’ εαυτόν» ουτοπικό αλλά πιο ειλικρινές, γιατί περιλαμβάνει και την κακία. Κανένας οίκτος. Μετά το μακελειό εξακολουθούμε να έχουμε την ελπίδα μιας εξαγνισμένης ανθρωπότητας. Μιλάω μόνο για τον εαυτό μου καθώς δεν σκοπεύω να πείσω, να παρασύρω κανέναν στο δικό μου ποτάμι, δεν υποχρεώνω κανέναν να με ακολουθήσει και ο καθένας ασκεί την τέχνη με το δικό του τρόπο, αν γνωρίζει τη χαρά που εγείρεται σαν βέλη στα αστρικά επίπεδα, ή την άλλη χαρά που κατεβαίνει μέσα στα ορυχεία των λουλουδιών του σώματος και των γόνιμων σπασμών. Σταλακτίτες: αναζητήστε τους οπουδήποτε, στη φάτνη του πόνου, μάτια λευκά σαν τους λαγούς των αγγέλων.

Και έτσι γεννήθηκε το Dada* μέσα από μια ανάγκη για ανεξαρτησία, σαν μια ανταρσία με σκοπό την ενότητα. Όσοι είναι μαζί μας κερδίζουν την ελευθερία. Δεν αναγνωρίζουμε καμία θεωρία. Έχουμε αρκετές σχολές Κυβισμού και Φουτουρισμού: εργαστήρια για επίσημες ιδέες. Είναι άραγε σκοπός της τέχνης να βγάζει χρήματα και να γλύφει τη μπουρζουαζία; Οι στίχοι κάνουν ομοιοκαταληξία με τον ήχο νομισμάτων και οι καταλήξεις ακολουθούν τη γραμμή της γεμάτης κοιλιάς. Όλες οι σχολές τέχνης έφτασαν τελικά σε αυτήν τη συμφωνία αφού ίππευσαν τα άτια τους σε πολλούς κομήτες. Ενώ η πόρτα παραμένει ανοικτή στη δυνατότητα να κυλιστεί κάποιος σε καναπέδες και καλά φαγητά.

Εδώ αγκυροβολούμε σε πλούσια εδάφη. Εδώ έχουμε το δικαίωμα να κάνουμε κάποιες διακηρύξεις, γιατί έχουμε γνωρίζει ψυχρολουσίες. Φαντάσματα μεθυσμένα από ενέργεια, μπήγουμε την τρίαινα σε ανυποψίαστες σάρκες. Είμαστε ένας καταιγισμός αφορισμών άφθονων σαν την τροπική βλάστηση, ρετσίνι και βροχή είναι ο ιδρώτας μας, αιμορραγούμε και καιγόμαστε από δίψα, το αίμα μας είναι ορμή.

Ο Κυβισμός γεννήθηκε μέσα από την απλότητα της αναπαράστασης των αντικειμένων: Ο Cezanne ζωγράφισε ένα κύπελλο 20 εκατοστά κάτω από τα μάτια του, οι Κυβιστές το κοιτάζουν από πάνω, κάποιοι κάνουν την απεικόνισή του πιο πολύπλοκη φτιάχνοντας μια κάθετη τομή διευθετώντας την συνειδητά προς το πλάι. (Δεν ξεχνώ τους δημιουργικούς καλλιτέχνες και τους θεμελιώδεις νόμους της φύσης που καθιέρωσαν για πάντα.) Ο Φουτουριστής βλέπει το ίδιο κύπελλο σε κίνηση, μια σειρά αντικειμένων το ένα δίπλα στο άλλο, και κακόβουλα προσθέτει μερικές δυναμικές γραμμές. Αυτό δεν στερεί από τη ζωγραφιά να είναι καλή ή κακή κατάλληλη για μια επένδυση πνευματικού κεφαλαίου.

Ο νέος ζωγράφος δημιουργεί έναν κόσμο, τα στοιχεία του οποίου είναι ταυτόχρονα τα εργαλεία του, μια διαυγής, συγκεκριμένη δουλειά χωρίς αμφιβολία. Ο νέος καλλιτέχνης διαμαρτύρεται: δεν ζωγραφίζει πια (συμβολική και ψευδαισθητική αναπαραγωγή) αλλά δημιουργεί- κατευθείαν στην πέτρα, στο ξύλο, στο σίδερο, στο χαλκό- στοιχεία ικανά να στραφούν προς όλες τις κατευθύνσεις από τον καθαρό άνεμο της στιγμιαίας αίσθησης. Κάθε περιγραφική ή πλαστική εργασία είναι άσκοπη: ας είναι τότε ένα τερατούργημα που τρομάζει τα δουλοπρεπή μυαλά, και δεν γίνεται γλυκύτερη για να διακοσμήσει τους χώρους εστίασης των ζώων που φοράν ανθρώπινες ενδυμασίες, αναπαριστώντας τη θλιβερή ιστορία της ανθρωπότητας.

Ζωγραφική είναι η τέχνη να κάνει κάποιος δυο γραμμές που κατασκευάστηκαν γεωμετρικά παράλληλες να συγκλίνουν στον καμβά μπροστά στα μάτια μας σε μια κατάσταση που μεταφέρει άλλες συνθήκες και δυνατότητες σε μια πραγματικότητα. Αυτή η πραγματικότητα δεν ορίζεται ούτε είναι συγκεκριμένη στον πίνακα, ανήκει μαζί με όλες τις παραλλαγές της στο θεατή. Γιατί ο δημιουργός της δεν έχει κανέναν σκοπό ή θεωρία. Τάξη= χάος, εγώ= μη- εγώ, κατάφαση= άρνηση: η απώτερη ακτινοβολία μιας απόλυτης τέχνης. Απόλυτη στην αγνότητα ενός συμπαντικά διατεταγμένου χάους, αιώνια μέσα στη σταγόνα ενός δευτερολέπτου χωρίς διάρκεια, χωρίς ανάσα, χωρίς έλεγχο. Λατρεύω ένα αρχαίο έργο τέχνης για την καινοτομία του. Είναι απλά η αντίθεση που μας ενώνει με το παρελθόν. Οι συγγραφείς που διδάσκουν την ηθική και συζητούν σχετικά με τη βελτίωση των βάσεων της ψυχολογίας έχουν, εκτός από μια κρυφή επιθυμία να βγάλουν χρήματα, μια αυθαίρετη άποψη για τη ζωή, την οποία έχουν ταξινομήσει, χωρίσει σε τομείς, βάλει σε λούκια: επιμένουν να κουνάνε την μπαγκέτα του μαέστρου ενώ χορεύουν οι κατηγορίες. Οι αναγνώστες τους γελάν ειρωνικά και λένε: για ποιο λόγο;

Υπάρχει φιλολογία η οποία δεν φτάνει τις αδηφάγες μάζες. Είναι η δουλειά των δημιουργών, που ξεκινάει από μια πραγματική ανάγκη, και που παράγεται για τον ίδιο. Εκφράζει τη γνώση ενός υπέρτατου εγωισμού, με τον οποίο οι νόμοι εξαφανίζονται. Η κάθε σελίδα πρέπει να εκρήγνυται, είτε μέσα από μια βαθιά και βαριά σοβαρότητα, τον ανεμοστρόβιλο, την ποιητική μανία, το νέο, το αιώνιο, το σαρκαστικό αστείο, τον ενθουσιασμό για τις αρχές, ή με τον τρόπο που έχει γραφτεί. Από τη μια μεριά μια λέξη σε πτήση έτοιμη να πέσει, ταγμένη στο μουσικό όργανο της κόλασης, από την άλλη μεριά: νέοι άνθρωποι. Άγριοι, αναπηδώντας, ιππεύοντας το λόξυγκά τους. Από πίσω τους μια κουτσή λέξη και γραμματικοί λαρυγγισμοί με μια μανία για βελτίωση.

Σας λέω: δεν υπάρχει αρχή και δεν τείνουμε κάπου, δεν είμαστε συναισθηματικοί. Είμαστε ένας λυσσασμένος άνεμος, που ξεσκίζει το βρώμικο σκέπασμα των σύννεφων και των προσευχών, που προετοιμάζει το μεγάλο θέαμα της καταστροφής, της φωτιάς, της αποσύνθεσης. Θα βάλουμε τέλος στο θρήνο και θα αντικαταστήσουμε τα δάκρυα με σειρήνες που θα ουρλιάζουν σε όλες τις ηπείρους. Σκηνές έντονης χαράς και χήροι με τη θλίψη του δηλητήριου. Το Dada είναι το σημειωματάριο της αφαίρεσης. Η διαφήμιση και η επιχείρηση είναι επίσης στοιχεία της ποίησης.

Καταστρέφω τα συρτάρια του μυαλού και της κοινωνικής οργάνωσης: σπέρνω την ανηθικότητα όπου πηγαίνω και απλώνω το χέρι μου από τον παράδεισο στην κόλαση, αποκαθιστώ τον τροχό της γονιμότητας ενός παγκόσμιου θιάσου για χάρη των πραγματικών δυνάμεων και της φαντασίας κάθε ατόμου.

Η φιλοσοφία είναι το ερώτημα: από ποια σκοπιά πρέπει να κοιτάξουμε τη ζωή, το Θεό, τις ιδέες ή άλλα φαινόμενα. Οτιδήποτε κάποιος κοιτάζει είναι ψεύτικο. Δεν θεωρώ το σχετικό αποτέλεσμα πιο σημαντικό από την επιλογή ανάμεσα στο κέικ και τα κεράσια μετά το γεύμα. Η μέθοδος της γρήγορης ματιάς στην άλλη πλευρά ενός πράγματος με σκοπό να σχηματίσει κάποιος άποψη με έμμεσο τρόπο ονομάζεται διαλεκτική, με άλλα λόγια, να διαλογίζεται σχετικά με το πνεύμα των τηγανητών πατατών ενώ χορεύει τριγύρω.

Αν φωνάξω:
Ιδανικό, ιδανικό, ιδανικό,
Γνώση, γνώση, γνώση,
Μπουμ-μπουμ, μπουμ-μπουμ, μπουμ-μπουμ.

Έδωσα μια αρκετά πιστή εκδοχή της προόδου, του νόμου, της ηθικής και όλων των άλλων λεπτών χαρακτηριστικών που διάφοροι νοήμονες άνθρωποι έχουν συζητήσει σε τόσα βιβλία, καταλήγοντας ωστόσο στο συμπέρασμα ότι στο τέλος ο καθένας χορεύει σύμφωνα με το προσωπικό του μπουμ-μπουμ, και ότι ο συγγραφέας αναφέρεται σε αυτό: η ικανοποίηση της παθολογικής περιέργειας, ένα ιδιωτικό κουδούνι των ανεξήγητων αναγκών, ένα μπάνιο, οικονομικές δυσκολίες, ένα στομάχι με επιπτώσεις για τη ζωή, η αυθεντία του μαγικού ραβδιού μεταμορφωμένη σαν το μπουκέτο μιας αόρατης ορχήστρας που αποτελείται από σιωπηλά δοξάρια βιολιών αλειμμένα με μαγικό φίλτρο από ακαθαρσίες κότας. Με τα μπλε γυάλινα μάτια ενός αγγέλου έχουν ανασκάψει την εσώτερη ζωή για την ομόφωνη ευγνωμοσύνη που δεν αξίζει παρά μια πεντάρα. Αν όλοι τους έχουν δίκιο και αν όλα τα χάπια είναι Ροζ Χάπια, ας προσπαθήσουμε μια φορά να μην είμαστε σωστοί. Μερικοί άνθρωποι πιστεύουν ότι μπορούν να εξηγήσουν λογικά, με τη σκέψη, αυτό που αισθάνονται. Αλλά αυτό είναι ιδιαίτερα σχετικό. Η ψυχανάλυση είναι μια επικίνδυνη αρρώστια, κοιμίζει τις υποκειμενικές ορμές και συστηματοποιεί την μπουρζουαζία. Δεν υπάρχει απώτερη Αλήθεια. Η διαλεκτική είναι ένας διασκεδαστικός μηχανισμός που μας οδηγεί- με έναν ξεπερασμένο τρόπο- στις αρχικές μας απόψεις. Πιστεύει άραγε κάποιος ότι, με μια στιγμιαία αναθεώρηση της λογικής, έχει επιδείξει την αλήθεια και έχει εγκαθιδρύσει την ορθότητα αυτών των απόψεων; Η λογική φυλακισμένη από τις αισθήσεις είναι μια σωματική αρρώστια. Σε αυτό οι φιλόσοφοι πάντα αρέσκονται να προσθέτουν: η δύναμη της παρατήρησης. Αλλά στην πραγματικότητα αυτή η θαυμάσια ιδιότητα της σκέψης είναι η απόδειξη της ανεπάρκειάς της. Παρατηρούμε, θεωρούμε από διαφορετικές οπτικές γωνιές, επιλέγουμε ανάμεσα σε εκατομμύρια που υπάρχουν. Η εμπειρία είναι επίσης ένα προϊόν τύχης και ατομικών δεξιοτήτων. Η επιστήμη με αηδιάζει με το πού γίνει ένα σύστημα υποθέσεων, χάνει το χαρακτήρα της χρησιμότητας- που είναι τόσο άχρηστη αλλά τουλάχιστον προσωπική. Απεχθάνομαι τη γλοιώδη αντικειμενικότητα, την αρμονία, την επιστήμη που βρίσκει τα πάντα σε τάξη. Συνεχίστε, παιδιά μου, ανθρωπότητα… Η επιστήμη λέει ότι είμαστε υπηρέτες της φύσης: τα πάντα είναι σε τάξη, κάντε έρωτα και διαλύστε τα μυαλά σας έτσι. Συνεχίστε, παιδιά μου, ανθρωπότητα, καλοί αστοί και παρθένες δημοσιογράφοι… Είμαι ενάντια στα συστήματα, το πιο αποδεκτό σύστημα είναι το να μην έχει κάποιος κανένα. Για να ολοκληρώσει κάποιος τον εαυτό του, να τελειοποιηθεί μέσα στη δική του μικρότητα, να γεμίσει το δοχείο της ατομικότητας, να έχει το κουράγιο να πολεμήσει υπέρ και κατά της σκέψης, το μυστήριο του άρτου, το ξέσπασμα μιας ενδόμυχης προπέλας σε οικονομικά λουλούδια:

DADA ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΣ

Ονομάζω ζαμανφουτισμό την κατάσταση όπου ο καθένας διατηρεί τους δικούς του όρους, σεβόμενος συνάμα τον ατομισμό των άλλων, εκτός κι αν υπάρξει η ανάγκη να υπερασπίσει κάποιος τον εαυτό του, οπότε ο χορός των δυο βημάτων γίνεται εθνικός ύμνος, μαγαζί που πουλάει μαγικά, σταθμός που παίζει φούγκες του Bach, φωτεινές επιγραφές για οίκους ανοχής, ένα όργανο που παίζει μουσική για το Θεό, όλα αυτά μαζί να αντικαθιστούν με τρόπο φυσικό τη φωτογραφία και την παγκόσμια κατήχηση.

ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΑΠΛΟΤΗΤΑ

Αδυναμία διάκρισης ανάμεσα σε διαφορετικούς βαθμούς καθαρότητας: να γλείφει κάποιος το ημίφως και να επιπλέει μέσα σε ένα μεγάλο στόμα γεμάτο μέλι και περιττώματα. Μετρημένη με την κλίμακα της αιωνιότητας, κάθε δραστηριότητα είναι μάταιη (αν επιτρέψουμε στη σκέψη να εμπλακεί σε μια περιπέτεια το αποτέλεσμα της οποίας θα είναι απείρως υπερβολικό και θα συμβάλλει σημαντικά στη γνώση μας της ανθρώπινης αδυναμίας). Αλλά υποθέτοντας ότι η ζωή είναι μια φτωχή φάρσα, χωρίς σκοπό ή στιγμή γέννησης, και επειδή θεωρούμε καθήκον μας να απελευθερώσουμε τους εαυτούς μας φρέσκους και καθαρούς σαν πλυμένα χρυσάνθεμα, ανακηρύξαμε σαν τη μοναδική βάση συμφωνίας: την τέχνη. Δεν είναι τόσο σημαντική όσο εμείς, οι μισθοφόροι του πνεύματος, έχουμε ισχυριστεί εδώ και αιώνες. Η τέχνη δεν επιδράει αρνητικά σε κανέναν και όσοι καταφέρνουν να τη βρουν ενδιαφέρουσα θα αποκομίσουνε τα χάδια της και θα έχουν μια καλή ευκαιρία να ζήσουν με τις συζητήσεις τους. Η τέχνη είναι μια προσωπική υπόθεση, ο καλλιτέχνης την παράγει για τον εαυτό του. Μια ευκολονόητη εργασία είναι το προϊόν ενός δημοσιογράφου, κι επειδή αυτήν τη στιγμή μου ήρθε η ιδέα να συνδυάσω αυτήν την τερατουργία με τις λαδομπογιές της ζωγραφικής. Ένας χάρτινος σωλήνας που προσομοιάζει το μέταλλο που είναι αυτομάτως συμπιεσμένο και χυμένο μίσος, δειλία, βιαιοπραγία. Ο καλλιτέχνης, ο ποιητής χαίρεται με το δηλητήριο των μαζών συγκεντρωμένο σε έναν προϊστάμενο αυτής της βιομηχανίας, είναι χαρούμενος αν τον προσβάλλουν: είναι απόδειξη της ανοσίας του. Όταν ένας καλλιτέχνης ή συγγραφέας εξυμνείται, αυτό είναι απόδειξη για την καταληπτότητα της εργασίας του: σκισμένη φόδρα ενός επίσημου σακακιού. Κουρέλια που σκεπάζουν τη βιαιότητα, κάτουρα που προσφέρουν ζέστη σε ένα ζώο που θρέφει χυδαία ένστικτα. Πλαδαρή, άνοστη σάρκα που αναπαράγεται με τη βοήθεια τυπογραφικών ιών.

Πετάξαμε από μέσα μας το μωρό-που-φωνάζει. Κάθε ενόραση αυτού του είδους είναι γκλασαρισμένη διάρροια. Η ενθάρρυνση αυτής της πράξης είναι η χώνεψη. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι έργα δυνατά, ξεκάθαρα, ακριβή και πέρα από κάθε κατανόηση. Η λογική είναι μια επιπλοκή. Η λογική είναι πάντα λάθος. Σύρει τα νήματα των εννοιών και των λέξεων, στην καθημερινή τους εξωτερίκευση, προς ψευδαισθητικά άκρα και κέντρα. Η αλυσίδες της σκοτώνουν, είναι μια γιγάντια σαρανταποδαρούσα που πνίγει την ανεξαρτησία. Αν παντρευόταν τη λογική η τέχνη θα ζούσε μέσα στην αιμομιξία, κυνηγώντας και καταπίνοντας την ίδια της την ουρά, διαπράττοντας μοιχεία με τον εαυτό της, και το πάθος θα γινόταν ένας εφιάλτης πισσαρισμένος με Προτεσταντισμό, ένα μνημείο, ένας σωρός από ριγμένα γκρίζα έντερα. Αλλά η απαλότητα, ο ενθουσιασμός, ακόμη και η χαρά της αδικίας, αυτή η μικρή αλήθεια που εξασκούμε αθώα και που μας κάνει όμορφους: είμαστε λεπτοί και τα δάχτυλά μας είναι ευλύγιστα και γλιστράνε σαν τα κλαδιά εκείνου του κυματιστού, σχεδόν υγρού φυτού. Προσδιορίζει την ψυχή μας, λένε οι κυνικοί. Αυτό επίσης είναι μια άποψη αλλά δεν είναι όλα τα λουλούδια ιερά, ευτυχώς, και το θείο πράγμα μέσα μας είναι το κάλεσμά μας στην απάνθρωπη δράση. Μιλάω για ένα χάρτινο λουλούδι στις τρύπες των μανικετόκουμπων των κυρίων που συχνάζουνε στο πάρτι της μασκαρεμένης ζωής, στην κουζίνα της χάρης, λευκά ξαδέλφια, λεπτοί ή χοντροί. Συναλλάσσονται με οτιδήποτε κι αν έχουμε διαλέξει. Η αντίθεση και η συμφωνία των πόλων σε μια μόνο ριξιά μπορεί να είναι αλήθεια. Αν κάποιος επιμένει να επικαλείται αυτό το ξεπερασμένο επιχείρημα, το παράρτημα της φιλήδονης και δύσοσμης ηθικής. Η ηθική παράγει την ατροφία όπως κάθε πανούκλα που παράγεται από τη νοημοσύνη. Ο έλεγχος της ηθικής και της λογικής μας έχει προκαλέσει την απάθεια εν παρουσία αστυνομικών- ποιοι είναι η αιτία της σκλαβιάς, σαπροί αρουραίοι που μολύνουν τα έντερα της αστικής τάξης, που έχουν μολύνει τους μόνους φωτεινούς και καθαρούς διαδρόμους από γυαλί που παρέμειναν ανοικτοί στους καλλιτέχνες.

Ας αφήσουμε τον καθένα να εξαγγείλει: υπάρχει ένα μεγάλος όγκος αρνητικής καταστροφικής εργασίας που πρέπει να γίνει. Πρέπει να σκουπίσουμε και να τελειώνουμε. Να βεβαιώσουμε την καθαρότητα του ατόμου μετά την κατάσταση της τρέλας, την επιθετική και απόλυτη τρέλα ενός κόσμου εγκαταλειμμένου στα χέρια ληστών, που κομματιάζουν ο ένας τον άλλον και καταστρέφουν τους αιώνες. Χωρίς σκοπό ή σχέδιο, χωρίς οργάνωση: ακαταδάμαστη τρέλα, αποσύνθεση. Εκείνοι που είναι καλοί στις λέξεις ή δυνατοί θα επιζήσουν, γιατί είναι γρήγοροι στην υπεράσπισή τους, η ευκινησία των άκρων και των συναισθημάτων σπινθηροβολεί στα λεία πλευρά τους.

Η ηθική έχει καθορίσει τη φιλανθρωπία και τον οίκτο, δύο μπάλες λίπους που έχουν αναπτυχθεί σαν ελέφαντες, σαν πλανήτες, και λένε ότι είναι καλές. Δεν υπάρχει τίποτα το καλό με αυτές. Η καλοσύνη είναι φωτεινή, σαφής και συγκεκριμένη, χωρίς οίκτο απέναντι στο συμβιβασμό και στην πολιτική. Η ηθική είναι μια ένεση σοκολάτας στις φλέβες όλων των ανθρώπων. Αυτό το έργο δεν γίνεται εξαιτίας κάποιας υπερφυσικής δύναμης αλλά από τη συντεχνία των μεσιτών ιδεών και των άπληστων ακαδημαϊκών. Συναισθηματισμός: στη θέα μιας ομάδας ατόμων που μαλώνουν και βαριούνται, εφηύραν το ημερολόγιο και τη φαρμακευτική αγωγή. Κολλώντας ετικέτες η μάχη των φιλοσόφων ξεκίνησε (μερκαντιλισμός, κλίμακες, λεπτομερή και ασήμαντα μέτρα) και για δεύτερη φορά έγινε κατανοητό ότι ο οίκτος είναι ένα συναίσθημα σαν τη διάρροια σε σχέση με την αποστροφή που καταστρέφει την υγεία, μια αποκρουστική προσπάθεια από αποσυντιθέμενα κορμιά να εκθέσουν τον ήλιο. Ανακηρύσσω την αντίθεση όλων των κοσμικών δυνάμεων απέναντι σε αυτήν την βλεννόρροια ενός σαπρού ήλιου που έχει παραχθεί από τα εργοστάσια της φιλοσοφικής σκέψης, ανακηρύσσω τον ανήλεο αγώνα με όλα με όλα τα όπλα που διαθέτει η

DADA ΑΗΔΙΑ

Κάθε προϊόν αηδίας ικανό να γίνει άρνηση της οικογένειας είναι το Dada. Μια διαμαρτυρία με τις γροθιές όλης της ψυχής σφιγμένες: σε καταστροφική δράση:

Dada• γνώση όλων των μέσων που απορρίφθηκαν μέχρι σήμερα από το ντροπαλό έρωτα του βολικού συμβιβασμού και των καλών τρόπων: Dada• κατάργηση της λογικής, η οποία είναι ο χορός όσων είναι ανίκανοι να δημιουργήσουν: Dada• κάθε κοινωνικής ιεραρχίας ή εξίσωσης που έχει στηθεί για χάρη των αξιών από τους υπηρέτες: Dada• κάθε αντικείμενο, όλα τα αντικείμενα, τα συναισθήματα, δυσκολίες, φαινόμενα, και η συντεταγμένη τομή των παράλληλων ευθειών είναι όπλα για τον αγώνα: Dada• κατάργηση της μνήμης: Dada• κατάργηση της αρχαιολογίας: Dada• κατάργηση των προφητών: Dada• κατάργηση του μέλλοντος: Dada• απόλυτη και αδιαμφισβήτητη πίστη σε κάθε θεό που είναι το άμεσο αποτέλεσμα του αυτοματισμού:

Dada: περίτεχνο και δίχως προκατάληψη άλμα από την αρμονία στην άλλη πλευρά. Τροχιά μιας λέξης περιστρεφόμενης σαν το δίσκο που στριγγλίζει στο γραμμόφωνο. Σεβασμός όλων των ατόμων που βρίσκονται στην τρέλα της στιγμής: είτε είναι σοβαρή, φοβερή, συνεσταλμένη, παθιασμένη, γεμάτη σφρίγος, αποφασισμένη, ενθουσιώδης. Να απαλλάξει του καθενός την εκκλησία από κάθε άχρηστο σύμβολο. Να ξεστομίσει δυσάρεστες ή ερωτικές ιδέες σαν έναν φωτεινό καταρράκτη, ή να τις φροντίσει- με την ύστατη ικανοποίηση ότι δεν έχει καμία σημασία- με την ίδια ένταση που υπάρχει στο θύλακα της ψυχής- αγνή από φλεβοτόμα έντομα. Καλογεννημένη, και επικαλυμμένη με σώματα αρχαγγέλων. Ελευθερία: DADA DADA DADA, ένας χείμαρρος έντονων χρωμάτων, ένα χωνευτήρι αντιθέτων και όλων των αντιξοοτήτων, υπερβολών, ασυνεπειών: η ΖΩΗ.

*Το 1916, στο Cabaret Voltaire, Ζυρίχη.