Πρόκειται για μια αρχή ακριβώς Ανθρωπική. Προσπαθεί να εξηγήσει το σύμπαν μέσα από τα Ανθρώπινα Μάτια θεωρώντας ότι κάτι τέτοιο είναι εφικτό αν τα μάτια μας είναι φτιαγμένα από τη φύση. Αυτό δεν εγγυάται πως ο άνθρωπος βλέπει τα πάντα ούτε και ότι αυτά που βλέπει τα βλέπει σωστά. Η Ανθρωπική Αρχή εγγυάται πως η φύση και το σύμπαν ήταν προγραμματισμένα να γεννήσουν έναν νοήμονο παρατηρητή και μάλιστα με τη μορφή του ανθρώπου (ή έστω με κάποια μορφή.)
Παρότι η Ανθρωπική Αρχή δεν περιορίζεται στη χημεία του άνθρακα, εστιάζεται σε αυτήν θεωρώντας πως η χημεία του άνθρακα, δηλαδή η οργανική χημεία είναι μια βασική προϋπόθεση για την εμφάνιση και εξέλιξη της ζωής. Και πάλι ωστόσο δεν αποκλείει μια διαφορετική χημεία, π.χ. μια χημεία βασισμένη στη σιλικόνη, περίπτωση βέβαια στην οποία η ζωή θα μπορούσε να έχει αρκετά διαφορετική μορφή. Το σημαντικό πάντως είναι το σύμπαν είναι υποχρεωτικά αρκετά παλιό ώστε αρκετά αστέρια μέσα σε αυτό να έχουν προφτάσει να παράξουν τα βαρύτερα χημικά στοιχεία, κάτι που γίνεται στα τελευταία στάδια της ζωής τους.
Η ανθρωπική αρχή βασίζεται σε κάποιες "Ανθρωπικές Συμπτώσεις," δηλαδή στη φαινομενική σύμπτωση σε ορισμένες φυσικές σταθερές. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση που ανέλυσε ο Dirac σύμφωνα με την υπόθεσή του περί μεγάλων αριθμών (large numbers hypothesis). Πρόκειται για αριθμούς πολύ μεγάλους οι οποίοι προκύπτουν από τη σύγκριση ανάμεσα σε κλίμακες μεγέθους μέσα στο σύμπαν και σε κλίμακες δυνάμεων. Για παράδειγμα παρατήρησε ότι η δύναμη της βαρύτητας είναι αντιστρόφως ανάλογη της ηλικίας του σύμπαντος ή ότι η μάζα του σύμπαντος είναι ανάλογη του τετραγώνου της ηλικίας του σύμπαντος.
Η θεωρία του Dirac υπονοεί μια μεταβλητή σταθερή της βαρύτητας, G. Αυτό δεν πρέπει να ξενίσει, καθώς και το ηλεκτρικό φορτίο είχε διαφορετική τιμή από την τιμή e που έχει τώρα κατά την αρχική περίοδο του σύμπαντος. Αυτό δείχνει τη δυνατότητα της λεγόμενης λεπτής ρύθμισης μέσα στο σύμπαν, της αλλαγής δηλαδή των τιμών των φυσικών σταθερών σε κάποιο στάδιο της εξέλιξης του σύμπαντος έτσι ώστε αυτό να ρυθμιστεί για να μπορεί μέσα σε αυτό να εμφανιστεί και να εξελιχθεί η νοήμονη ζωή.
Το κατά πόσο οι σταθερές του σύμπαντος είναι ρυθμισμένες ή ρυθμίζονται με τέτοιον τρόπο ώστε η ζωή να μπορεί να εμφανίζεται και να συνεχίζει να υπάρχει μέσα το σύμπαν είναι ένα ερώτημα που βρίσκεται στα πλαίσια της ανθρωπικής αρχής. Ακόμα κι αν οι φυσικές σταθερές είχαν τέτοιες τιμές ώστε η ζωή να ήταν αδύνατο να προσαρμοστεί σε αυτές, η Ανθρωπική Αρχή βασίζεται στην υπόθεση των παράλληλων συμπάντων με την έννοια ότι σε ένα ή περισσότερα από αυτά τα σύμπαντα οι φυσικές σταθερές θα είχαν τέτοιες τιμές ώστε να είναι καλο- ρυθμισμένες για την εμφάνιση και εξέλιξη νοήμονης ζωής.
Εντούτοις το θέμα ίσως είναι ακόμα βαθύτερο. Τι είναι ζωή και τι νοημοσύνη; Ένας υπολογιστής που αποκτά γνώση της ύπαρξής του είναι νοήμων και ζωντανός; Ένα σκουλήκι που σίγουρα είναι ζωντανό είναι και νοήμον; Ο άνθρωπος είναι νοήμων ή μήπως τελικά είναι κουτός και νομίζει ότι το σύμπαν φτιάχθηκε για εκείνον; Για κάποιους η Ανθρωπική Αρχή είναι μια ταυτολογία. Ίσως όμως αυτή η ταυτολογία να είναι και η ισχυρότερη απόδειξη που διαθέτουμε για την επιβεβαίωση της ύπαρξης και της νοημοσύνης μας, καθώς και η θεμελιώδης υπόδειξη για την κατεύθυνση της σύγχρονης επιστήμης. Πρόκειται για μια αρχή που ο καθένας θα πρέπει να την έχει υπόψη του αν θέλει να είναι σε θέση να συνειδητοποιήσει την προέλευση και τον προορισμό του. Άλλωστε η καλύτερη ένδειξη για την ισχύ της αρχής παραμένει το ρητό: "Υπάρχουμε γιατί το ξέρουμε."
Περισσότερα στον σύνδεσμο παρακάτω: