19 Μαΐ 2008

Τα στήθια του Τειρεσία


'Τα στήθια του Τειρεσία', θα μπορούσαν να είναι ένα ζήτημα, σοβαρό ή λιγότερο σοβαρό, πάντως σε κάθε περίπτωση επίκαιρο, ιδιαίτερα στις μέρες μας, όπου η γεννετική μηχανική, καθώς και οι 'νέες προφητείες', κάνουν θαύματα. Ο αρχαίος πάντως μάγος Τειρεσίας, εκτός από τις προφητείες που έδωσε, πέρασε κι εφτά συμβολικά χρόνια της ζωής του ως γυναίκα. Η μαγεία λοιπόν είναι γένους θηλυκού και η γυναίκα είναι γένους μαγικού.

Στη σύγχρονη εκδοχή του ο μύθος, πέρα του Δάντη και του Elliot, εμφανίζεται και στο σουρεαλισμό στην ομότιτλη όπερα σε κείμενα του Apollinaire,1903, και εκτέλεση του Poulenc, 1917. Αποτελείται από δύο πράξεις, μία πράξη 'θηλυκή' και μία πράξη 'μαγική'.

Κατά την πρώτη πράξη, η Τερέζα (Thérèse), απηυδυσμένη από την αντρική κυριαρχία, αποφασίζει να αλλάξει φύλλο, ωσότου τα στήθια της γίνονται μπαλόνια και πετούν. Μάλιστα, δένει τον άντρα της, τον ντύνει γυναίκα, τον αφήνει υπό την επίβλεψη ενός φρουρού, και ξεκινάει να κατακτήσει τον κόσμο ως στρατηγός Τειρεσίας. Στο μεταξύ, ο άντρας της σκέφτεται πώς θα μπορούσε να κάνει παιδιά χωρίς γυναίκα.

Στην δεύτερη πράξη, και υπό την κραυγή 'Μπαμπά!', ο φρουρός ανακοινώνει στο σύζυγο, ότι εξαιτίας του υπερπληθυσμού που προκάλεσε, σπέρνοντας 40000 παιδιά σε μια μέρα, ξέσπασε λιμός. Τότε, ο σύζυγος προτείνει να λύσει το πρόβλημα ένας μάγος, ο οποίος κι εμφανίζεται προφητεύοντας πλούτη για το σύζυγο, μέσω των πολλών απογόνων του, και απόλυτη φτώχια για το φρουρό. Καθώς ο φρουρός προσπαθεί να συλλάβει τον μάγο, εξαιτίας της προφητείας, ο μάγος αποκαλύπτεται, και δεν είναι άλλος από την Τερέζα. Το ζευγάρι τότε φιλιώνει, και οι ηθοποιοί απαγγέλλουν στο κοινό:




Ακούστε, ω! Γάλλοι, το μάθημα του πολέμου
Και κάνετε παιδιά, που σπάνια κάνετε!
Αγαπητό κοινό: Κάντε παιδιά!
Οι γάλλοι ήταν πάντοτε οπαδοί του πολύ και βίαιου σεξ! Εκείνη την περίοδο πάντως, η Γαλλία έβγαινε από τον Πρώτο Πόλεμο, προφανώς αποδεκατισμένη. Το σύνθημα επομένως 'κάντε παιδιά', ήταν επιτακτικό. Η γυναίκα που μεταμορφώνεται σε άντρα πολέμαρχο, θα μπορούσε να υπαινίσσεται το κίνημα των soufraggettes (μην ξεχνάμε ότι μόλις εκείνη την εποχή οι γυναίκες αποκτούσαν το δικαίωμα ψήφου). Στο έργο συμμετέχουν και δυο τζογαδόροι μπεκρήδες, επίσης ένας υπαινιγμός για την κοινωνική εξαθλίωση της περιόδου.

Ο Τειρεσίας λοιπόν του έργου ήταν ένας προάγγελος κοινωνικών και πολιτικών εξελίξεων προς την κατεύθυνση της ειρήνης και της ευημερίας. Ήταν δηλαδή ο προφήτης της κοινωνικής απελευθέρωσης και γονιμότητας, αλλά και ο διάμεσος της άρσης του πολέμου και της προόδου του πνεύματος.


(...)